Wydatki na świadczenie urlopowe w kosztach podatkowych

Zasady przyznawania świadczenia urlopowego określa ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 800 ze zm.), zwana dalej ustawą o ZFŚS.

Z przepisów powołanej ustawy, w stanie prawnym obowiązującym do końca 2016 r., wynikało, że świadczenie urlopowe mogą wypłacać pracodawcy:

1) niebędący jednostkami budżetowymi lub samorządowymi zakładami budżetowymi,

2) zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty,

3) jeśli nie tworzą zakładowego funduszu świadczeń socjalnych.

Wymienione przesłanki musiały być spełnione łącznie.

Również w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. konieczne jest spełnienie wymienionych warunków, z tą różnicą, że wskazany w pkt 2 próg zatrudnienia dotyczący pracodawców pozabudżetowych uległ znaczącemu podwyższeniu - z 20 do 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty.

Świadczenie urlopowe wypłacane jest raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Kwota świadczenia nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika i wymiaru jego czasu pracy (z wyjątkiem pracowników młodocianych).

Na gruncie podatkowym wartość świadczenia urlopowego wypłacanego zgodnie z podanymi regułami jest kosztem uzyskania przychodów. Tak wynika z art. 23 ust. 1 pkt 42 updof i art. 16 ust. 1 pkt 45 updop.

W praktyce także pracodawcy zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku w przeliczeniu na pełne etaty - do końca 2016 r. co najmniej 20 pracowników, a od 2017 r. co najmniej 50 pracowników, którzy dobrowolnie zrezygnowali z tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, wypłacają świadczenie urlopowe. Pojawia się jednak wątpliwość czy wartość takiego świadczenia może obciążać koszty podatkowe. W Przeglądzie Podatku Dochodowego nr 13 z 2015 r., w artykule pt. "Świadczenie urlopowe w firmie" zaprezentowaliśmy stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, który w interpretacji indywidualnej z 28 stycznia 2015 r., nr IBPBI/2/423-1343/14/BG stwierdził, że wydatki na wypłatę świadczeń urlopowych nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. W stanie faktycznym, którego dotyczyła sprawa, podatnik zatrudniał ponad 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, zrezygnował z tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i wprowadził do regulaminu wynagradzania zapis o wypłacie świadczeń urlopowych. Świadczenia te miały być wypłacane na zasadach analogicznych do wymogów przewidzianych w ustawie o ZFŚS dla świadczenia urlopowego tam unormowanego. Organ podatkowy uzasadnił, że świadczenia wypłacane przez podatnika nie mogą być utożsamiane ze świadczeniem urlopowym, o którym mowa w ustawie o ZFŚS (zbieżne jest tylko nazewnictwo). W konsekwencji, poniesione wydatki na wypłatę świadczeń urlopowych nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Minister Rozwoju i Finansów uznał tę interpretację za nieprawidłową i zmienił ją z urzędu. W wydanej interpretacji zmieniającej (interpretacja indywidualna z 24 października 2016 r., nr DD6.8221.45.2016) wyjaśnił: "Zasady (...) wypłacania świadczeń urlopowych reguluje art. 3 ust. 4 (...) ustawy o Funduszu (tj. ustawy o ZFŚS - przyp. red.), zgodnie z którym świadczenia urlopowe wypłacają pracodawcy spoza tzw. sfery budżetowej, zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 20 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty (od 1 stycznia 2017 r. - mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty - przyp. red.), którzy nie tworzą zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Świadczenie urlopowe wypłacane jako alternatywa dla prowadzenia Funduszu nie jest wypłacane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i nie stanowi działalności socjalnej finansowanej z Funduszu.

W odniesieniu do analizowanego stanu faktycznego powyższe oznacza, iż świadczenia wypłacane przez pracodawcę nie stanowią świadczenia socjalnego, a w konsekwencji nie mogą być objęte postanowieniami art. 16 ust. 1 pkt 45 updop. W takim przypadku zastosowanie znajdzie art. 15 ust. 1 updop, z brzmienia którego wynika, iż za koszty uzyskania przychodu należy uznać koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Tym samym, za prawidłowe należało uznać stanowisko Wnioskodawcy, iż wypłacane świadczenia urlopowe mogą stanowić koszty uzyskania przychodów Spółki zgodnie z art. 15 ust. 1 updop".