Gazeta Podatkowa nr 43 (1814) z dnia 31.05.2021

Zasady przyznawania świadczenia urlopowego

Wypłaty świadczenia urlopowego mogą dokonywać pracodawcy spoza sfery budżetowej, którzy zatrudniają mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. Warunki przyznawania i wypłacania tego świadczenia określa ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych.

Prawo do świadczenia urlopowego

Jak stanowi art. 3 ust. 3 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, pracodawcy spoza sfery budżetowej, zatrudniający według stanu na dzień 1 stycznia danego roku mniej niż 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, mogą tworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych lub mogą wypłacać świadczenie urlopowe.

Wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego na ZFŚS, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika. Zasadniczo ustala się je proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy danego pracownika.

Uprawniony pracodawca wypłaca świadczenie urlopowe raz w roku każdemu pracownikowi korzystającemu w danym roku kalendarzowym z urlopu wypoczynkowego w wymiarze co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych (art. 3 ust. 5 ustawy o ZFŚS). Wskazany wymiar 14 dni urlopu wypoczynkowego obejmuje kolejne dni kalendarzowe, w tym dni pracy, dni wolne od pracy, niedziele i święta.

Wypłaty świadczenia należy dokonać nie później niż w ostatnim dniu poprzedzającym rozpoczęcie urlopu wypoczynkowego. Przy czym pracownik może otrzymać świadczenie urlopowe tylko raz w roku, choćby nawet dwukrotnie korzystał z 14-dniowego urlopu wypoczynkowego.

Niespełnienie przez pracownika warunków do przyznania mu świadczenia urlopowego w danym roku pozbawia go prawa do świadczenia w tym roku i nie przechodzi na rok następny. Ponadto, gdy urlop wypoczynkowy jest wykorzystywany przez pracownika na przełomie lat kalendarzowych, również musi zostać spełniony warunek wykorzystania co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych, oddzielnie w każdym roku.

Uzyskanie prawa do świadczenia urlopowego nie zależy od sytuacji życiowej, rodzinnej czy materialnej pracownika, które należy brać pod uwagę przy wypłacie świadczeń z ZFŚS.

Wypłata świadczenia w czasie pandemii

W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń, pracodawca może m.in. zawiesić obowiązek wypłaty świadczenia urlopowego, o którym mowa w ustawie o ZFŚS. Taką regulację zawiera art. 15ge ust. 1 pkt 3 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1842 ze zm.).

Przy czym, jeżeli u pracodawcy działają organizacje związkowe reprezentatywne, zawieszenie obowiązków w zakresie wypłaty świadczenia urlopowego następuje w porozumieniu z tymi organizacjami związkowymi.

Wysokość świadczenia urlopowego

Wysokość świadczenia urlopowego nie może przekroczyć wysokości odpisu podstawowego dokonywanego na Fundusz, odpowiedniego do rodzaju zatrudnienia pracownika. Jednakże w odniesieniu do pracowników:

• zatrudnionych w normalnych warunkach oraz
• wykonujących prace w szczególnych warunkach lub prace o szczególnym charakterze - w rozumieniu przepisów o emeryturach pomostowych

wysokość tego świadczenia ustala się w proporcji do wymiaru ich czasu pracy.

Natomiast pracownicy młodociani mają prawo do pełnej wysokości świadczenia, bez względu na wielkość etatu (art. 3 ust. 4 ustawy o ZFŚS).

Ustawa o ZFŚS przewiduje maksymalną dopuszczalną wysokość świadczenia urlopowego. Pozwala to pracodawcy na określenie w przepisach zakładowych niższej jego wysokości niż wynikająca z odpisów na Fundusz wskazanych w ustawie o ZFŚS. Nie może ono jednak przekroczyć maksymalnej wysokości odpisów określonych w tej ustawie.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 4.03.1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 746)