Świadczenia wypłacone po rezygnacji z tworzenia ZFŚS bez PIT

W spółce jawnej stan zatrudnienia na dzień 1 stycznia 2018 r. wynosił 10 osób. Wspólnicy zdecydowali o rezygnacji z tworzenia ZFŚS na ten rok. Na rachunku bankowym Funduszu pozostaje niewykorzystana kwota z poprzedniego roku, która zostanie wydatkowana na dofinansowanie świadczeń socjalnych dla pracowników. Czy świadczenia sfinansowane z tych środków będą wolne od podatku?

Po likwidacji Funduszu środki pozostałe na rachunku bankowym Funduszu spółka ma obowiązek wykorzystać na działalność socjalną. Świadczenia pracownicze finansowane z tych środków będą korzystały ze zwolnienia od podatku dochodowego w zakresie określonym w ustawie o PIT.

Zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej Funduszem, i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, określa ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2191 ze zm.). Z jej uregulowań wynika, że konieczność tworzenia Funduszu oraz możliwość rezygnacji z jego tworzenia zależy od statusu pracodawcy i stanu zatrudnienia.

Ujednolicony tekst ustawy o ZFŚS dostępny jest w serwisie www.przepisy.gofin.pl

Spółka jawna, jako pracodawca pozabudżetowy zatrudniający na dzień 1 stycznia 2018 r. tylko 10 pracowników, mogła zdecydować o nietworzeniu Funduszu.

Jeżeli po podjęciu decyzji o nietworzeniu Funduszu, na wyodrębnionym rachunku bankowym tego Funduszu pozostały niewykorzystane środki, to pracodawca ma obowiązek administrować tymi środkami oraz wykorzystać je w całości, zgodnie z ustawą o ZFŚS. Środki Funduszu niewykorzystane w danym roku kalendarzowym przechodzą bowiem na rok następny (art. 11 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych). Nie przewiduje się przy tym odstępstw od tej reguły, nawet w przypadku rezygnacji z tworzenia Funduszu.

Zwróć uwagę!

Pracodawca ma obowiązek wykorzystać środki Funduszu na sfinansowanie działalności socjalnej, na zasadach określonych w ustawie o ZFŚS, nawet gdy zaprzestał tworzenia Funduszu.

W sytuacji opisanej w pytaniu spółka jawna powinna przeznaczyć środki Funduszu niewykorzystane w 2017 r. m.in. na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu. Przypomnijmy, że działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe.

Pomoc udzielana pracownikom ze środków Funduszu może mieć zróżnicowaną formę. W każdym przypadku świadczenia otrzymywane przez pracownika, które pracodawca finansuje ze środków Funduszu, stanowią przychód ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1 updof), z tym że może on korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego w zakresie określonym w art. 21 ust. 1 updof.

Zwolnienia od PIT dotyczące świadczeń z Funduszu
podstawa prawna	rodzaj świadczenia	zakres zwolnienia
art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. a updof	zapomogi otrzymane w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci	niezależnie od ich wysokości
art. 21 ust. 1 pkt 67 updof	wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych (uwaga! rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi)	do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 1.000 zł*⁾
art. 21 ust. 1 pkt 67a updof	świadczenia związane z pobytem dzieci osób uprawnionych do tych świadczeń w żłobkach, klubach dziecięcych lub przedszkolach	niezależnie od ich wysokości
art. 21 ust. 1 pkt 78 lit. a updof	dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu - dzieci i młodzieży do lat 18	niezależnie od ich wysokości

*⁾	W limicie tym mieszczą się także świadczenia sfinansowane z funduszy związków zawodowych.

Dla skorzystania z tych zwolnień od podatku bez znaczenia jest fakt, że pracodawca zaprzestał tworzenia Funduszu. Istotne jest, iż źródło, z którego finansowane są świadczenia, nie uległo zmianie (nadal są to środki Funduszu) i że otrzymanie tych świadczeń związane jest z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o ZFŚS.

Odnosząc się zatem do sytuacji opisanej w pytaniu, należy stwierdzić, że jeżeli w 2018 r. spółka jawna na zasadach określonych w regulaminie zakładowej działalności socjalnej będzie finansować pracownikom świadczenia socjalne ze środków pozostających na rachunku bankowym Funduszu, a zgromadzonych w poprzednich latach, to pracownicy od tych przychodów nie zapłacą podatku dochodowego w zakresie określonym przepisami podatkowymi.

Baza interpretacji wydawanych m.in. przez organy podatkowe dostępna jest w serwisie
www.interpretacje.gofin.pl

Stanowisko to potwierdza interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 stycznia 2017 r., nr 3063-ILPB1-1.4511.319.2016.1.APR. Zdaniem organu podatkowego Fundusz służy wyłącznie finansowaniu działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z niego. Także po zaprzestaniu tworzenia Funduszu niewykorzystane środki, aż do ich pełnego wyczerpania, powinny być wydatkowane zgodnie z przeznaczeniem. Tym samym finansowanie przez zakład pracy świadczeń pracowniczych z niewykorzystanego Funduszu do momentu jego wyczerpania może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego na zasadach przewidzianych w ustawie o PIT.