Opodatkowanie zapomogi wypłaconej z ZFŚS

Pracownik w styczniu 2020 r. otrzymał z ZFŚS dofinansowanie wypoczynku dla siebie i małoletnich dzieci o wartości 800 zł. Na początku kwietnia br. została mu również wypłacona z ZFŚS, przyznana 5 marca br., zapomoga losowa w kwocie 11.000 zł. Czy należało ją rozliczyć w ramach limitu wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof, a tym samym częściowo opodatkować?

Opodatkowanie zapomóg otrzymywanych w przypadku indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o pdof, uzależnione jest od źródła ich finansowania. Gdy są one wypłacane z funduszu socjalnego, ZFŚS, funduszy związków zawodowych lub zgodnie z przepisami wydanymi przez właściwego ministra, korzystają ze zwolnienia od pdof niezależnie od ich wysokości. Natomiast gdy są one finansowane z innych źródeł, wówczas zwolnione są z pdof do wysokości nieprzekraczającej w 2020 r. kwoty 10.000 zł.

Inaczej opodatkowane są zapomogi niezwiązane z żadnym ze wskazanych zdarzeń, dla których podstawą wypłaty jest np. trudna sytuacja finansowa lub rodzinna pracownika. Wtedy dla opodatkowania znaczenie ma również źródło finansowania zapomogi. Jeżeli jest nim ZFŚS, a zapomoga spełnia kryteria określone w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof, to również jest ona objęta zwolnieniem, ale limitowanym. Na podstawie tego przepisu ze zwolnienia od podatku korzysta wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o ZFŚS, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości m.in. ze środków ZFŚS. Wartość tych wszystkich świadczeń nie może jednak w latach 2020-2021 w skali roku przekroczyć kwoty 2.000 zł. Od nadwyżki ponad ten limit pracodawca powinien pobrać zaliczkę na podatek. Z kolei gdy zapomoga taka zostanie sfinansowana ze środków obrotowych pracodawcy, podlega ona w całości opodatkowaniu u pracownika w miesiącu jej wypłaty.

Przykład

Pracownik w styczniu 2020 r. otrzymał z ZFŚS świadczenia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof, w wysokości 800 zł. W marcu 2020 r. otrzymał również kwotę 11.000 zł tytułem zapomogi.

Wariant I - zapomoga została wypłacona ze środków ZFŚS w związku z długotrwałą chorobą dziecka. Ponieważ spełnia ona kryteria określone w art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. a) ustawy o pdof, w całości korzysta ze zwolnienia od pdof.

Wariant II - zapomoga została wypłacona ze środków obrotowych pracodawcy w związku długotrwałą chorobą dziecka. Spełnia ona kryteria określone w art. 21 ust. 1 pkt 26 lit. b) ustawy o pdof, dlatego korzysta ze zwolnienia od pdof do kwoty 10.000 zł. Nadwyżka ponad ten limit (1.000 zł) podlega opodatkowaniu w miesiącu otrzymania zapomogi.

Wariant III - zapomoga została wypłacona ze środków ZFŚS w związku z trudną sytuacją materialną pracownika. Jako niespełniająca warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 26 ustawy o pdof nie korzysta ona z wynikającego z niego zwolnienia. Jednocześnie z uwagi na wartość pozostałych świadczeń otrzymanych przez pracownika w 2020 r. z ZFŚS (800 zł) korzysta ona ze zwolnienia od pdof na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o pdof do wysokości 1.200 zł - w pozostałej części (9.800 zł) podlega opodatkowaniu w miesiącu otrzymania.

Wariant IV - zapomoga została wypłacona ze środków obrotowych pracodawcy w związku z trudną sytuacją materialną pracownika. Tego typu zapomoga bez względu na kwotę nie korzysta z żadnego zwolnienia od pdof - podlega opodatkowaniu w miesiącu otrzymania.